Nowy egzamin teoretyczny

Poniżej kopiuję zapis przeprowadzonego wywiadu (30.10.2011 r.) z dr inż. Izabellą Mitraszewską - koordynator ds. Inteligentnych Systemów Transportowych Instytutu Transportu Samochodowego






Pytanie redakcji tygodnika PRAWO DROGOWE@NEWS: W lutym 2012 roku wchodzi w życie ustawa o kierujących pojazdami. W ośrodkach szkolenia odczuwalne ożywienie, wszyscy, którzy mogą, chcą do tej daty skończyć kurs i zdać egzamin teoretyczny na prawo jazdy. Obawiają, się że nowe testy będą zdecydowanie trudniejsze. Dotychczasowa 90% zdawalność, spadnie, mówią - nawet o 40%? Wiemy już, że zespół, który pracuje nad nowymi pytaniami zakończy pierwszy etap prac we wrześniu, natomiast w październiku przystąpicie do testowania nowego systemu. Czyli baza pytań jest na ukończeniu? Czym różnić się będzie właśnie ta baza pytań?
Odpowiada Izabella Mitraszewska, koordynator ds. inteligentnych systemów w ITS, koordynatorka zespołów roboczych do spraw bazy pytań oraz systemów teleinformatycznych: Według mnie test nie będzie trudniejszy, staramy się tylko, aby kandydaci nie uczyli się ich na pamięć. Obecnie kandydat uczy się jak zdać egzamin, a nie jak prawidłowo uczestniczyć w ruchu drogowym. We wrześniu Autorzy zakończyli pierwszy etap układania pytań, a obecnie trwają intensywne prace zespołu weryfikującego. Każde pytanie jest analizowane i uzgadniane przez zespól czy pytanie przyjąć, poprawić, bądź odrzucić i opracować inne. Taka procedura podniesie jakość pytań. Zakwalifikowane pytania włączane są do bazy. Różnica między starym i nowym rozwiązaniem jest taka, że w nowej wersji testu pytania będą jednokrotnego wyboru. Część z nich będzie ilustrowana krótkim filmem lub zdjęciem z rzeczywistej sytuacji drogowej. Staramy się unikać animacji. Treść pytań będzie jednoznaczna i poprawna językowo. Myślę więc, że nie ma podstaw do “czarnowidztwa”. Oczywiście na początku może być nieco obniżona zdawalność, ale nie wyniknie to z trudniejszych pytań, tylko nieco innego sposobu obsługi informatycznej.

Pytanie: Jak czytamy w art. 51 ust. 1 ustawy o kierujących pojazdami i zgodnie z dyrektywą 2006/126/WE egzamin państwowy jest przeprowadzany w celu sprawdzenia wiedzy w zakresie: zasad i przepisów służących bezpiecznemu poruszaniu się pojazdem po drodze publicznej; zagrożeń związanych z ruchem drogowym; obowiązków kierowcy, osoby posiadającej pozwolenie na kierowanie tramwajem i posiadacza pojazdu; postępowania w sytuacjach nadzwyczajnych. Który z wymienionych zakresów jest dominującym np. pod względem ilości pytań?
Odpowiedź: Najwięcej pytań dotyczy zasad i przepisów służących bezpiecznemu zachowaniu się na drodze oraz zagrożeń związanych z ruchem drogowym. To chyba oczywiste, że zmiana zasad egzaminowania powinna prowadzić do zmniejszenia zagrożeń w ruchu drogowym. Tegoroczne statystyki wypadków wskazują, że ostatnio nie jest z tym najlepiej.

Pytanie: Ile w bazie będzie pytań testowych np. do kat. B? I czy każde pytanie będzie już miało, aktywną animację, a nie jak dotychczas statyczne rysunki czy fotki? Pytamy, albowiem - jak donoszą różne - media wzrośnie liczba pytań egzaminacyjnych - z dzisiejszych 400 do 3 tysięcy animacji sytuacji drogowych - a te kandydaci na kierowców będą rozwiązywali w realnym czasie reakcji na dane zdarzenie drogowe. Czy będzie to ilość statyczna, czy też proces powstawania nowych pytań nie będzie się kończył?
Odpowiedź: Nie wiem skąd takie pogłoski. Filmami i zdjęciami bądź rysunkami będą ilustrowane tylko te pytania, w których ma to uzasadnienie. Na początek będzie około 1000 pytań na wszystkie kategorie, a filmy będą tylko w części podstawowej testu. Będzie też określony limit czasu na odpowiedź, ale jeszcze nie zdecydowano jaki. Jest to testowane tak, aby był on wystarczający na udzielenie odpowiedzi. Baza będzie rozbudowywana, a pytania aktualizowane i wymieniane. Nie ma potrzeby powiększania jej w nieskończoność, ponieważ z 1000 pytań można wylosować kilka milionów niepowtarzalnych testów – tak było również dotychczas.

Pytanie: A ile pytań do rozwiązania otrzyma kandydat na kierowcę? Czy z założenia, kursant będzie mógł poznać te pytania, zanim przystąpi do egzaminu? Jeżeli tak, to czy będzie to miało miejsce w trakcie szkolenia w OSK? Czyli czy osk będą znały tę bazę pytać? Czyli czy baza będzie utajniona?
Odpowiedź: W każdej kategorii kandydat otrzyma 32 pytania. W ustawie nie ma zapisu o tajności pytań, więc chyba będą dostępne. Jest to jednak nieoficjalna informacja, ponieważ resort może podjąć decyzję o udostępnieniu np. części pytań.
 Pytanie: Czy egzaminy wewnętrzne z teorii, będą prowadzone na podstawie tej samej bazy pytań (tak jest w tej chwili)?
Odpowiedź: Na to odpowiedziałam już wyżej. Nie wiem jaka będzie decyzja resortu.

Pytanie: Analizowaliście Państwo różne rozwiązania stosowane w Europie, które będą najbliższe tym nowym polskim?
Odpowiedź: Analizowaliśmy zasady egzaminowania w większości krajów europejskich. Opcja wybrana dla Polski nie jest kopią żadnego z nich. Systemowi w projektowanym kształcie pod względem struktury najbliżej jest do systemu fińskiego i holenderskiego (ze względu na strukturę, typy odpowiedzi i ograniczenia czasowe), ale czerpie on także z systemu niemieckiego (wagi pytań).

Pytanie: Czy rzeczywiście nowy egzamin teoretyczny na prawo jazdy przyniesie wzrost znajomości przepisów ruchu drogowego, co zaowocuje poprawą bezpieczeństwa na drogach?
Odpowiedź: Mam nadzieję, że tak, ponieważ pytań nie można nauczyć się na pamięć, tylko należy je przeczytać i zrozumieć, a ponadto w limitowanym czasie podjąć decyzję. Staraliśmy się również wzorować na krajach, w których jest najmniej wypadków. Należy jednak powiedzieć, że zarówno dla nas, jaki i Autorów i Weryfikatorów jest to praca pionierska. Istnieje więc możliwość, że nie wszystkie nasze oczekiwania zostaną spełnione i wówczas potrzebne będą modyfikacje systemu.